Merhaba sevgili psikolog ya da psikolog adayı… Okumak üzere olduğun yazıda; anaokulunda çalışan psikolog donanımları ve görevleri, anaokulunda yapman gerekenler ya da senden beklenenler, anaokulu psikolog iş ilanlarında sıklıkla karşılaştığımız nitelik beklentileri ve gerçekçilik düzeyleri özetle anaokulunda çalışan psikoloğun bilmesi gereken temel konular yer alacak. Bunlara ek olarak eğer almak istersen, anaokulunda çalışan psikoloğun alması gereken eğitimleri de yazıda bulabileceksin. Ayrıca anaokulunda çalışan psikoloğun yaygın olarak hangi test talepleri ile karşılaştığını da yazıya ekleyeceğim. Hazır ve nazır olanlar çiçek olsun. Başlıyoruz…
Bu Yazıda Sizi Neler Bekliyor?
Anaokulunda Çalışan Psikoloğun Görevleri
Anaokulunda çalışan psikoloğun görevlerinden biri; sosyal ilişkiler, kendini ifade etme, grup etkinlikleri, duygu ifadeleri, değerler eğitimi gibi konuların merkezinde bulunduğu okul öncesi eğitim programını oluşturmaktır. Eğer eğitim koordinatörü olarak çalışırsa ki bunun için genelde birkaç yıl anaokulu deneyimi aranır, tüm eğitim süreçlerinden, planlama ve uygulamadan kendisi sorumlu olacaktır. Çok önemli başka bir görevi okul öncesi eğitime henüz dahil olmuş çocukların oryantasyon sürecini yürütmektir.
Diğer görevleri davranış problemlerini çözmek ya da çözebilecek yolları aileye aktarmaktır. Bahsi geçen davranış problemleri; sınıf ortamına uyum, tuvalet eğitimi, paylaşım sorunları, kardeş kıskançlığı, ebeveynin otoritesini reddetme gibi konular olabilir ki yaygın olan örnekler de bunlar. Travma gibi durumlar söz konusu ise psikoloğun, durumu fark ettiği an aile ve çocuğu klinik psikoloğa ya da psikiyatriste yönlendirmesi en doğru karar olacaktır.
Anaokulu Psikoloğu, Ebeveyn Danışmanlığı ve Toplantılar
Anaokulunda çalışan psikoloğun hemen her konuda ebeveyn danışmanlığı yapması gerekebilir. Bu nedenle çalıştığı yaş grubuna ve ebeveyn olmaya dair tüm alt başlıklara hakim olması mesleki anlamda kendisini daha güçlü hissetmesini sağlayacaktır. Benim 2019 yılında gerçekleştirdiğim bir iş görüşmesinde, alanında oldukça deneyimli ve üç şubeli bir okul öncesi eğitim markasının sahibi olan Psikolog X Hanım, işin en zor kısmının ailelerle olduğunu, ebeveyn danışmanlığının, ikna sürecinin, özellikle de kapıyı tıklatmadan gün geçiremeyen deyim yerindeyse evhamlı anne babaların zaman zaman yorucu olabildiğini belirtmişti. Ben kendi iş deneyimim sırasında ailelerden çok kurum sahibinden kaynaklı yorulmuştum ama ☺️
Gelelim toplantılara… Kurum kültürü izin veriyorsa ebeveynlere yönelik özellikle gelişimsel eğitimler vermek, farkındalık amacı güden aile toplantıları düzenlemek psikologdan beklenen bir başka görev. Bu toplantılarda; motor gelişim, dil gelişimi, tuvalet eğitimi sürecini doğru yönetmek, ifade edici dil becerisinde çocuğun evde nasıl destekleneceği, özel gereksinimli gruplar ve çocuğun özel gereksinimli olduğunun belirtileri, kurumda özel çocuk varsa özel gereksinimli çocuğa nasıl davranılması gerektiği anlatılabilir. Yine bu bilgilerin tamamı hizmet içi mesleki eğitim olarak kurum içindeki eğitimcilere de verilebilir. Ayrıca velilerin talebi doğrultusunda yıllık bir toplantı içeriği planı da hazırlayabilirsiniz böylece sistem kendi kendine işleyebilir.
Anaokulunda Çocukların Gelişimsel Takibi
Anaokulunda çalışan psikoloğun görevi aynı zamanda çocukların gelişimsel sürecini takip etmektir. Bir müdahalenin başarılı olup olmadığını, çocuğun gelişimsel norma uyup uymadığını, özel gereksinimli bir çocuk söz konusu ise öğretmenin çocuğu sınıf yeterince entegre edip edemediği, aileye verilen geri bildirimlerin uygulanıp uygulanmadığı… Psikoloğun hemen her şeyi takip etmesi, mümkünse kayıt altına alması gerekir ki takip işlevsel olsun.
Ek olarak eğitim içeriğini, uygulamaları da takip etmelidir. Eksik varsa gidermeli, yanlış varsa düzeltilmesini talep etmelidir. Örneğin beş yaşına gelmiş bir çocuk, sırf kendi başına yapamadığı için hiç makas kullanmasına izin verilmemiş her şeyi öğretmeni kesmişse bu çocuk için motor gelişimsel bir sorundur ve es geçilmemelidir. En azından beş yaşına gelmeden fark edilmeli ve müdahale edilmelidir.
Anaokulunda Çalışan Psikolog Hangi Eğitimleri Almalı?
Eğer anaokulunda çalışıyorsan, çalışmak istiyorsan, çalışmak üzereysen… Diplomama ek eğitim almaya ihtiyaç duyuyorum diyorsan, bu paragraf senin için. Yok eğer istemiyorsan burayı atlayabilirsin. Ama ben yine de bilmek erdemdir diyerek okumanı tavsiye ederim.
Bir kere gelişimi takip edebilmek için Denver II Gelişimsel Tarama Testi’ni kullanabilirsin. Testin ölçtüğü beceriler; ince ve kaba motor beceri, sosyal beceri, dil gelişimi ve öz bakım becerileridir. Norma bağlı standartları olan bir test olması nedeniyle çocuğun performansını akranlarının normal gelişim seyri ile karşılaştırma imkanı da sunar. Ankara Gelişim Tarama Envanteri de kullanılabilir ki AGTE olarak sıklıkla karşınıa çıkacaktır.
Okul öncesi yaş grubuna (3-6 yaş) uygun dikkat, algı ve bellek testlerinin eğitimlerini alabilirsin. Örneğin Frankfurter Dikkat Testi, çocukların bir sayfa üzerindeki armutları bulduğu ve işaretlediği bir testtir ve akademik donanım istemez. Akademik beceri beklentisi olan, akademik beceri ön koşulu isteyen testler (okuma yazma bilmek gibi) okul öncesi gruba uygun değildir. Bu nedenle aldığınız test eğitiminin yaş aralığını mutlaka bilmeli, eğitimi almadan önce araştırmalısınız.
Peabody Resim Kelime Testi çocuğun dil gelişimini ölçmede işinize yarayabilir. Genellikle 5 ya da 6 yaşında çocuğun okula hazır olup olmadığını öğrenmek için aile ya da kurum müdürü okul olgunluğu testi uygulanmasını isteyebilir. Bunlar için de Metropolitan ya da Marmara Okul Olgunluğu Testlerini kullanabilirsiniz.
Sözel olarak ifade etmediği sorunlara inebilmek adına C.A.T. de uygulanabilir ama gerekli durumlar haricinde sürekli kullanılacak bir test değil ve projektif. Good Enough-Harris Bir İnsan Çiz Testi de zeka ölçümü için kullanılan bir başka testtir. Gelişimde bir şüphe duyulmuyorsa buna da gerek olduğunu düşünmüyorum. Yine gerek duyulursa ya da tarama yapmak için Frostig Görsel Algı Testi’ni uygulayabilirsiniz.
Ayrıca, mesleki gelişiminizi devam ettirmeniz için fayda sağlayacak Gelişim Psikolojisi Kitap Önerilerine de göz atabilirsiniz.
Anaokulu Psikolog İş İlanlarında Neler İsteniyor ve Bekleniyor?
Düzgün diksiyon ve prezentabl olmak diye başlıyormuşum… Şaka şaka. Maalesef gerekli gereksiz birçok şey isteniyor. Zorunlu olmadığı, belli durumlarda kullanılacağı halde; C.A.T., Bir İnsan Çiz, okul olgunluğu testleri, Oyun Terapisi en çok talep edilen donanımlardan.
En büyük sorun bunu talep eden anaokullarının bir oyun terapi odasının bile olmaması ve çoğu işverenin oyun terapisini “oyunla bir şeyler öğretmek” sanması. Bunu anaokulu iş ilanlarında ne zaman aşarız bilemiyorum. Bir diğer sorun, yaş aralığı anaokuluna uymadığı halde istenen bazı test eğitimleri… Örneğin Bender-Gestalt Görsel Motor Algı Testi 5 yıl 6 aydan itibaren uygulanan bir test ve çocuğu ucundan kıyısından yakalarsanız bu testi okul öncesi kurumda yapabilirsiniz. Ancak kurumsal markaların ilanlarında bile bu testin istendiğini görmüşsünüzdür ya da görmek üzeresiniz.
Bazı ilanlarda da formasyon isteniyor ancak bunun mesleğinizi yeterli şekilde icra etmenizle bir alakası yok. İşin sizi ilgilendirmeyen formalite denebilecek bir kısmı için, kadroda öğretmen olarak görünebilmeniz adına bu eğitimi isteyebiliyorlar. Tercihiniz değilse almak zorunda hissetmeyin, öğretmen kadrosunda olmasanız da olur. Başka sorusu olan bana “selincennetgulmez@yandex.com” mail adresimden ulaşabilir, teşekkürler ☺
Psikolog | Daktilosever
İçerik Koordinatörü | @psikolojiarsiv
İstanbul
#Psikoloji #Gelişim #Eğitim
Merhaba,
Oncelikle paylastiginiz bilgiler icin tesekkur ederim. En sonda belirttiginiz formasyon olayina hakim degilim. Bir psikolog olarak « ogretmen » kadrosunun ne gibi bir islevi olabilir? Bunu istemeleri meslegimizin disinda baska seyler de istedikleri anlamina mi geliyor?
Merhaba, tam olarak bilmiyorum ancak eğitsel süreçlere dahil etmeyi kolaylaştırmak, bazı derslerin yürütülmesini talep etmek bazen imza yetkisi vermek bazen de kadroda öğretmen olarak göstermek için bunu talep ediyorlar. Kadroda öğretmen olarak yer almamızın bizlere bir artısı var mı tam bilmiyorum ama kolejlerin de formasyon isteme amacının bu olduğunu aksi takdirde şirket özel çalışanı olarak göründüğümüzü ve bunun da kurumun maddi yükünü artırdığını duymuştum. Ama bazen memur girişi bile yapabiliyor sigorta kaydı ya da kadro için. En baştan bunları sıkı takip etmek gerekiyor maalesef.
Mesleğimizin dışında başka şeyler istedikleri için mi yapıyorlar? Belki de evet. Ama eğitim süreçlerinde daha aktif ve ağır rol almamız için bir bahane olarak kullanılabiliyor tabii. Halbuki formasyon almak kartondan uğur böceği kesebilmek demek değil aslında :/ Eğer araştırıp daha net bilgiler edinirseniz formasyon konusunda lütfen yorum olarak yazın, ben de okuyanlar da bilgi edinmiş olsun. İlginize teşekkür ederim
Merhaba bilgileriniz için teşekkürler, ben de psikoloji mezunuyum ve yeni işe başladım bir anaokulunda, şu an biliyorsunuz formasyon kalktı meb de psikolog/danışman kadrosu açmadığı ve ben kadrolu işe alındığım için işe alımım psikolog adı altında olmadı. Bu daha sonra benim için sorun yaratır mı bilginiz var mı? Siz kurumunuzda nasıl çalışıyorsunuz cevaplarsanız sevinirim. Teşekkürler
Merhaba, öncelikle sorunuz için teşekkür ederim. Milli eğitim bakanlığına bağlı çalıştığınız için ya bir öğretmen pozisyonunda ya da özel çalışan adı altında psikolog olarak ya da memur gibi sırf atama amacı taşıyan unvanlar altında çalışabiliyorsanız. Memur gibi bir pozisyonda çalışmanız, deneyiminiz, sigorta girişiniz, ileride kendi kurumunuzu açmak istemeniz gibi başlıklarda size sorun yaratır. Ancak danışman adı altında çalışmak deneyim, sigorta ya da müdürlük, anaokulu yöneticiliği gibi durumlarda sorun yaratmaz. Yani burada daha çok hangi isim altında çalıştığınız önemli.