Kilo Önyargısı

Evinizin diyetisyeni ve psikolog adayı Gizem’den herkese selamlar. Bugün sohbetimiz kilo önyargısı üzerine olacak. Sen biraz kilo mu aldın? Yazın bikini giymek için kilo vermem lazım! Korku filmlerinde ilk önce gözlüklü ve şişkolar ölür! Göbeğimi kapatmak için siyah giymeliyim. Kilo alırsam kimse beni sevmez!! Bu ve benzeri ifadeler ile günlük yaşantımızda sıklıkla karşılaşıyoruz. Kilosu fazla olan kişilerin arkadaş ortamında alay konusu olması, kişinin kilo aldığında kendi bedeninden memnun olmaması gibi durumlar en genel şekilde kilo önyargısı olarak ifade edilebilir.

Kilo önyargısı nedir?

Kilo önyargısı kişinin kendi kilosuna veya başkalarının kilosuna yönelik olumsuz düşüncelere sahip olması anlamına gelir. Kişinin kendi kilosu ile ilgili olumsuz inançlar kilo kaybının zorlaşmasına ve yaşam kalitesinin düşmesine neden olmaktadır. Bu inançlara sahip kişilerde aşırı yemeye eğilim ve egzersize yönelik motivasyonda düşüş olabilir. Ayrıca yapılan bir çalışmada kilo önyargısına sahip kişilerin sağlıksız, yüksek enerjili ve yüksek şeker içeren yiyecekleri tüketme isteğinin daha fazla olduğu bulunmuş. Bunun nedeni kişinin kilosu nedeniyle güzel(!) olmadığını düşünmesi, bedeninden memnun olmaması ve bu nedenle kendini “başarısız” ve “değersiz” görmesi olabilir. Kendini değersiz gören kişi de bedeni ve sağlığı için düzenli beslenmenin ve spor yapmanın “boşa” olduğunu düşünebilir.

Kilo Önyargısı, Fiziksel Acı ve Ayrımcılık

2019 yılında obez ve kilolu kadınlarda yapılan bir çalışma kilo önyargısı ve acı düzeyini eş zamanlı olarak incelemiş. Çalışmanın sonucunda araştırmacılar, kilonun neden olduğu fiziksel acıdan bağımsız olarak kilo önyargısının fiziksel acıya neden olduğunu görmüşler. “Yani kilo önyargısı insana acı verecek kadar olumsuz bir inançtır.”

Kilo ile ilgili bu olumsuz inançlar kilo ayrımcılığına neden olmaktadır. Kilo nedeniyle arkadaş gruplarında dışlanmak, sosyal medyada olumsuz eleştirilere maruz kalmak, moda sektörünün küçük beden giymeye teşvik etmesi, filtreler veya Photoshop uygulamaları ile bedeni daha ince göstermek kilo önyargısının ayrımcılığa zemin hazırladığı durumlardan sadece bazılarıdır. Kilo ayrımcılığı depresyon, anksiyete, duygusal stres veya yeme bozukluklarına yol açabilir.

beden olumlama

Kilo önyargısına sahip kişilerde daha fazla kısıtlama davranışı, bedenle ilgili endişe ve sağlıklı olmayan kilo kontrol davranışları söz konusu. Kilo nedeniyle ayrımcılığa uğramak duygusal strese, bu stres depresyona ve beden ile ilgili olumsuz düşüncelere sebep oluyor. Bu düşünceler hızlı ve kolay şekilde kilo verme isteğine, bu istek de sağlıklı olmayan kilo kontrol yöntemlerine mahal veriyor. Tabii ki bu yöntemler de yeme bozukluklarına yol açabiliyor. Yani kilo önyargısından yeme bozukluklarına giden bu yolculuk önlenmezse tehlikeli sonuçlar doğurabilir.

Kilo önyargısına ve ayrımcılığına dur deyin!

Kilo önyargısının bireyin kendisine ve çevresine verdiği zararları konuştuk. Şimdi de bu durumu önlemek için yapılabileceklerden de biraz bahsetmek isterim. İşte kilo önyargısı ve kilo ayrımcılığına karşı yapabilecekleriniz:

Kilonuz ne olursa olsun bedeninize saygı duymak,
Başkaları ile kıyas yapmamak ve bedeninizi olduğu gibi kabul etmek,
Bedeniniz için şükretmek,
Başkalarının kilosunu eleştirmemek,
Kilo vermesi veya alması ile ilgili çevrenize öneride bulunmamak,
Kilo ile ilgili yanlış inançlara dayanan cümleler kurmaktan kaçınmak.

Editörün Notu: Gizem Altıntabak yazılarından devam etmek isterseniz Ortoreksiya Nervoza ve Instagram adlı yazımıza göz atabilirsiniz. Ayrıca Beden Olumlama Hareketi için de bir önerimiz var. Love yourself <3

Kaynakça

Olson, K. L., Landers, J. D., Thaxton, T. T., & Emery, C. F. (2019). The pain of weight-related stigma among women with overweight or obesity. Stigma and health, 4(3), 243.
Alimoradi, Z., Golboni, F., Griffiths, M. D., Broström, A., Lin, C. Y., & Pakpour, A. H. (2019). Weight-related stigma and psychological distress: A systematic review and meta-analysis. Clinical Nutrition.
Hunger, J. M., Dodd, D. R., & Smith, A. R. (2020). Weight discrimination, anticipated weight stigma, and disordered eating. Eating Behaviors, 37, 101383.
Romano, E., Haynes, A., & Robinson, E. (2018). Weight perception, weight stigma concerns, and overeating. Obesity, 26(8), 1365-1371.